Şöyle bir cümle vardır. “Bebeğinize karnında olduğunu hissettiğiniz andan itibaren kitap okuyun.”
Çok doğru. Kesinlikle katılıyorum. Bu sebeple çocuğunuz olduğunu öğrendiğiniz andan itibaren ona bir de kitaplık hazırlamak doğduğunda ona en güzel hediye olacaktır. Yavaş yavaş, acele etmeden. Bazen ayda üç bazen bir bazen de belki beş kitap alarak. Böylelikle bebeğiniz doğduğu andan itibaren ona gerek metinleri gerekse görselleri ile çok güzel bir kitaplık kurmuş olacaksınız.
Bebekler için bir kitaplık hazırlarken aşağıdaki noktalara dikkat etmek gerekmektedir.
1. Kitap Seçimi en önemli konuların başında gelir. Yaşı, ilgisi hatta sizin de ilgi ve meraklarınız doğrultusunda kitap seçimini yapmalısınız. Öncelikle alacağınız kitabın hangi özelliklerde olacağına dikkat etmelisiniz. Mesela ilk 6 ayda daha sakin çizimli kartlar ve kitaplar tercih edilecekken 6 aydan sonra çocuğunuzun o kitabı ağzına götürme ihtimaline karşın daha kalın sayfalı, dayanıklı kitapları tercih etmelisiniz. Ayrıca;
- Dayanıklı Olmalı: Karton kitaplar, bez kitaplar veya sert kapaklı (board book) kitaplar tercih edilmeli. Bebekler kitapları ağızlarına götürdüğü için yırtılmaz ve güvenli olmalı.
- Görsel Ağırlıklı Olmalı: Büyük, net ve kontrastlı resimler içeren kitaplar bebeklerin ilgisini çeker. Siyah-beyaz veya basit, parlak renkli illüstrasyonlar özellikle 0-6 ay için idealdir.
- Az ve Net Metinler: Kısa cümleler, tekrar eden kelimeler ve uyaklı metinler bebeklerin dil gelişimini destekler.
- Dokunsal Deneyimler Sunmalı: Farklı dokulara sahip kitaplar (kabartmalı, pürüzlü, kadife gibi) duyusal gelişimi destekler.
- Sesli Kitaplar: Bebeğin ilgisini çekmek için tuşlara basıldığında ses çıkaran veya müzik çalan kitaplar da tercih edilebilir.
2. Kitaplık Düzeni
- Erişilebilir Olmalı: Kitaplar bebeğin kolayca ulaşabileceği bir seviyeye yerleştirilmeli. Açık raf sistemleri veya sepetler kullanılabilir. Elinin altında uzanabileceği seviyelerde olmalıdır.
- Güvenli Olmalı: Keskin köşeleri olmayan, devrilmeyecek bir kitaplık tercih edilmeli. Kitapların yer aldığı alan bebeğin güvenliği açısından kontrol edilmelidir.
3. Konular ve İçerik
- Günlük Hayata Dair Olmalı: Uyku, yemek, banyo, oyun gibi günlük rutinleri anlatan kitaplar bebeklerin bağ kurmasını sağlar.
- Hayvanlar, Doğa ve Duygular: Hayvan sesleri, doğa olayları, temel duygular gibi konular erken yaşta keşfetmeye teşvik eder.
- İnteraktif Kitaplar: Kapak kaldırmalı, kaydırmalı veya dokunmalı kitaplar bebeklerin keşfetme isteğini artırır. İş Bankası Kültür yayınlarının bu anlamda çok kaliteli kitapları mevcut.
4. Kitap Okuma Alışkanlığı İçin İpuçları
- Günlük Rutinlere Dahil Edin: Uyku öncesi veya oyun saatinde kitap okumak alışkanlık kazandırır.
- Sesli Okuyun: Farklı tonlamalar ve mimiklerle okumak bebeğin ilgisini çeker.
- Bebeğin Tepkilerine Duyarlı Olun: Kitabı keşfetmesine izin verin, sayfaları çevirmesi, dokunması veya anlatılan hikayeye tepki vermesi için fırsat tanıyın.
Bebek kitaplığı hazırlarken esas amaç, kitapları sevmesini sağlamak ve erken yaşta kitaplarla kurduğu bağı güçlendirmektir.